ഹിമാചൽ പ്രദേശ് ഹൈക്കോടതിയുടെ കൊളിജീയത്തിന്റെ തീരുമാനം സുപ്രീം കോടതി റദ്ദാക്കി, വളരെ അത്യഅപൂര്‍വ്വമായ ജുഡീഷ്യൽ ഇടപെടൽ ആയിട്ടാണ് ഇതിനെ വിലയിരുത്തേണ്ടത്. വെള്ളിയാഴ്ചത്തെ ഒരു വിധിയിൽ, രണ്ട് മുതിർന്ന ജില്ലാ ജഡ്ജിമാരെ സ്ഥാനക്കയറ്റത്തിനായി അവഗണിക്കാനുള്ള കൊളീജിയത്തിന്റെ തീരുമാനമാണ് തീരുമാനം സുപ്രീം കോടതി അസാധുവാക്കിയത്.
ഈ തീരുമാനം ജുഡീഷ്യൽ നിയമനങ്ങൾ എങ്ങനെ സൂക്ഷ്മമായി പരിശോധിക്കുന്നു എന്നതിലെ സുപ്രധാനമായ മാറ്റത്തിന് അടിവരയിടുന്നു, ജുഡീഷ്യൽ അവലോകനത്തിൻ്റെ വ്യാപ്തി സാധാരണ ഭരണപരമായോ ആഭ്യന്തര ചർച്ചകളിലൂടെയോ എടുക്കുന്ന തീരുമാനങ്ങളിലേക്ക് വ്യാപിപ്പിക്കുന്നു. ഹൈക്കോടതി കൊളീജിയങ്ങളുടെ ദീർഘകാല സ്വയംഭരണാവകാശത്തെ, പ്രത്യേകിച്ച് ജഡ്ജിമാരുടെ നിയമനത്തിലും സ്ഥാനക്കയറ്റത്തിലും ചോദ്യം ചെയ്യുന്നതാണ് ഈ വിധി ശ്രദ്ധേയമായത്. ഈ കേസിൽ ഇടപെട്ട് ജുഡീഷ്യൽ നിയമനങ്ങളിൽ കൂട്ടായ തീരുമാനങ്ങൾ എടുക്കേണ്ടതിന്റെ പ്രാധാന്യം ഉയർത്തിക്കാട്ടുന്ന ഒരു മാതൃകയാണ് സുപ്രീം കോടതി എടുത്തിരിക്കുന്നത്
ഒരു ഹൈക്കോടതി ചീഫ് ജസ്റ്റിസിന് ഒറ്റപ്പെട്ട് ഇത്തരം തീരുമാനങ്ങൾ എടുക്കാൻ കഴിയില്ലെന്ന ധാരണയും ഇത് ശക്തിപ്പെടുത്തുന്നു. ഈ സാഹചര്യത്തിൽ, ഭരണഘടന അനുശാസിക്കുന്ന ജഡ്ജിമാരുടെ സ്ഥാനക്കയറ്റത്തിന് സമഗ്രമായ കൂടിയാലോചന ആവശ്യമാണെന്ന് സുപ്രീം കോടതി ഊന്നിപ്പറഞ്ഞു. കൊളീജിയം അംഗങ്ങള്‍ തമ്മില്‍ വേണ്ടത്ര സംവാദം നടക്കാത്തതിനെ തുടര്‍ന്ന് തീരുമാനങ്ങളെടുക്കുന്നതില്‍ പിഴവ് സംഭവിച്ചതായി സുപ്രീം കോടതി വ്യക്തമാക്കി.
പരസ്പരം ചര്‍ച്ച നടത്തിയെന്നു മാത്രമല്ല, ജുഡീഷ്യൽ നിയമനങ്ങളിലെ സുതാര്യതയെയും നീതിയെയും കുറിച്ചുള്ള ആശങ്കകൾ ഉയർത്തുകയും ചെയ്യുന്നു. ഹിമാചൽ പ്രദേശ് ഹൈക്കോടതിയുടെ കൊളീജിയം രണ്ട് മുതിർന്ന ജില്ലാ ജഡ്ജിമാരെ സ്ഥാനക്കയറ്റത്തിനായി പാസാക്കിയപ്പോൾ, പകരം താരതമ്യേന അനുഭവപരിചയം കുറവുള്ള ഉദ്യോഗാർത്ഥികളെ ഉയർത്താൻ തിരഞ്ഞെടുത്തു. ഈ തീരുമാനം ചര്‍ച്ചയാവുകയും അവസാനം സുപ്രീം കോടതിയുടെ ഇടപെടലിലേക്ക് എത്തുകയും ചെയ്തു. കോടതിയുടെ വിധി ഇത്തരം നിയമനങ്ങൾ എങ്ങനെ കൈകാര്യം ചെയ്യപ്പെടുന്നു എന്നതിന്റെ ദൃഷ്ടാന്തം കൂടിയാണ്. ഇതു ചൂണ്ടിക്കാട്ടുന്നത് രാജ്യത്തുടനീളമുള്ള സമാന കേസുകളിൽ വ്യാപകമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ഉണ്ടായേക്കാം.
ഹൈക്കോടതികൾക്ക് അവരുടെ ആഭ്യന്തരകാര്യങ്ങൾ കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നതിൽ കാര്യമായ ഇളവ് നൽകുമ്പോൾ, ഈ വിവേചനാധികാരത്തിന് പരിധികളുണ്ടെന്ന് സുപ്രീം കോടതിയുടെ ഇടപെടൽ ഉയർത്തിക്കാട്ടുന്നതായി നിയമവിദഗ്ധർ ചൂണ്ടിക്കാട്ടി. ജഡ്ജിമാരെ നിയമിക്കുന്ന പ്രക്രിയ കേവലം ആഭ്യന്തര കാര്യമല്ലെന്നും ഭരണഘടനാ മാനദണ്ഡങ്ങൾ പാലിക്കേണ്ടതും കൂട്ടായ ചർച്ചയും ആവശ്യമാണെന്നും സുപ്രീംകോടതിയുടെ തീരുമാനം എടുത്തു പറയുന്നു.
വ്യക്തമായ കൂടിയാലോചന എന്ന തത്വമാണ് സുപ്രീം കോടതിയുടെ വിധിയുടെ കാതൽ. സുപ്രീം കോടതിയുടെ അഭിപ്രായത്തിൽ, ജുഡീഷ്യൽ നിയമനങ്ങളിലെ തീരുമാനങ്ങള്‍ വസ്തുനിഷ്ഠമായിരിക്കണം, കേവലം ഔപചാരികമായിരിക്കരുത്. ഈ കൺസൾട്ടേഷനിൽ കൊളീജിയത്തിലെ എല്ലാ അംഗങ്ങൾക്കിടയിലും അർഥവത്തായ ചർച്ചകൾ ഉൾപ്പെട്ടിരിക്കണം, തീരുമാനങ്ങൾ ന്യായമായും യോഗ്യരായ എല്ലാ ഉദ്യോഗാർത്ഥികളുടെയും പരിഗണനയോടെയാണ് എടുക്കുന്നത്. മതിയായ യുക്തിയില്ലാതെ മുതിർന്ന ജഡ്ജിമാരെ മറികടക്കുന്നത് ജുഡീഷ്യറിയുടെ കെട്ടുറപ്പിന് തുരങ്കം വയ്ക്കുമെന്നും വ്യവസ്ഥിതിയിലുള്ള പൊതുവിശ്വാസം ഇല്ലാതാക്കുമെന്നും വിധി അടിവരയിടുന്നു.
കൊളീജിയം സംവിധാനത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ചർച്ചകളിൽ ഈ കേസ് ഒരു സുപ്രധാന വഴിത്തിരിവായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു, അതിന്റെ അവ്യക്തതയുടെയും ഉത്തരവാദിത്തമില്ലായ്മയുടെയും പേരിൽ പലപ്പോഴും വിമർശിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. ജുഡീഷ്യൽ നിയമനങ്ങളിൽ സ്വാതന്ത്ര്യം ഉറപ്പാക്കാൻ കൊളീജിയം സമ്പ്രദായം സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടപ്പോൾ, അത് ചില സമയങ്ങളിൽ ഏകപക്ഷീയമായ തീരുമാനങ്ങളിലേക്കും പക്ഷപാതത്തിലേക്കും നയിച്ചിട്ടുണ്ടെന്ന് വിമർശകർ വാദിക്കുന്നു. കൊളീജിയം പ്രക്രിയ സുതാര്യമായും ഉത്തരവാദിത്തത്തോടെയും പ്രവർത്തിക്കുന്നുവെന്ന് ഉറപ്പാക്കുന്നതിന് പരിഷ്കരണത്തിനോ വലിയ മേൽനോട്ടത്തിനോ വേണ്ടിയുള്ള ആഹ്വാനങ്ങളെ സുപ്രീം കോടതിയുടെ വിധി പ്രേരിപ്പിച്ചേക്കാം. ഹിമാചൽ പ്രദേശ് ഹൈക്കോടതിയുടെ വിധി അസാധുവാക്കിക്കൊണ്ട്, ജുഡീഷ്യൽ നിയമനങ്ങൾ നീതിയുടെയും സുതാര്യതയുടെയും ഉയർന്ന മാനദണ്ഡങ്ങളോടെ നടത്തണമെന്ന സന്ദേശം സുപ്രിം കോടതി അര്‍ത്ഥശങ്കയ്ക്ക് ഇടയില്ലാത്തവിധം നല്‍കിയിരിക്കുന്നു.
ആത്മനിഷ്ഠമായ മുൻഗണനകളേക്കാൾ, യോഗ്യതയുടെയും, സീനിയോറിറ്റിയുടെയും അടിസ്ഥാനത്തിൽ ഏറ്റവും യോഗ്യതയുള്ളവരും അർഹരായവരുമായ ഉദ്യോഗാർത്ഥികൾ ഉയർത്തപ്പെടുന്നുവെന്ന് ഉറപ്പാക്കേണ്ടതിൻ്റെ പ്രാധാന്യവും വിധി അടിവരയിടുന്നു. ജഡ്ജിമാരുടെ സ്ഥാനക്കയറ്റത്തിൽ സമതുലിതമായ സമീപനം വേണമെന്നും സുപ്രീം കോടതി അതിന്റെ വിധിയിൽ പറയുന്നു. പ്രത്യേകിച്ച് സീനിയോറിറ്റിയും അനുഭവപരിചയവും അപകടത്തിലാകുന്ന സന്ദർഭങ്ങളിൽ, ഈ പ്രക്രിയയിൽ ഒരു വ്യക്തി അനാവശ്യ സ്വാധീനം ചെലുത്തുന്നതിന്റെ അപകടങ്ങൾക്കെതിരെ കോടതി മുന്നറിയിപ്പ് നൽകി. ഈ തീരുമാനം കൊളീജിയം സംവിധാനത്തിൻ്റെ ഭാവിയെക്കുറിച്ച് നിയമ, ജുഡീഷ്യൽ സർക്കിളുകളിൽ ചർച്ചകൾക്ക് തുടക്കമിട്ടിട്ടുണ്ട്.
ജുഡീഷ്യൽ നിയമനങ്ങളിൽ കൂടുതൽ സുതാര്യവും ഉൾക്കൊള്ളുന്നതുമായ സമീപനത്തിന് ഈ വിധി വഴിയൊരുക്കുമെന്ന് ചില വിദഗ്ധർ വിശ്വസിക്കുന്നു, അതേസമയം സങ്കീർണ്ണമായ ഒരു സംവിധാനത്തിൽ ഇത് കൂടുതൽ സങ്കീർണതകൾക്ക് കാരണമാകുമെന്ന് മറ്റുള്ളവർ വാദിക്കുന്നു. സുപ്രീം കോടതിയുടെ വിധി നിർബന്ധമാണെങ്കിലും, സ്വന്തം കാര്യങ്ങൾ കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നതിൽ ഹൈക്കോടതികളുടെ സ്വയംഭരണത്തെക്കുറിച്ച് സുപ്രധാന ചോദ്യങ്ങൾ ഉയർത്തുന്നു. പരമ്പരാഗതമായി, ഹൈക്കോടതികൾക്ക് അവരുടെ അധികാരപരിധിക്കുള്ളിൽ നിയമനങ്ങളും സ്ഥാനക്കയറ്റങ്ങളും സംബന്ധിച്ച തീരുമാനങ്ങൾ എടുക്കുന്നതിൽ ഗണ്യമായ സ്വാതന്ത്ര്യം നൽകിയിട്ടുണ്ട്. എന്നിരുന്നാലും, ഭരണഘടനാപരമായ പരിശോധനകൾ ഉണ്ടെന്ന് ഈ തീരുമാനം അടിവരയിടുന്നു